Σάββατο 26 Ιουνίου 2010

Ο Μόμπι Ντικ θα σώσει τον κόσμο!

ΓΡΑΦΟΥΝ: ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΡΙΚΚΗΣ  ΕΥΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΟΥ elefthe@dolnet.gr
Οι περιπέτειες του Μόμπι Ντικ συνεχίζονται! Η πιο αγαπημένη φάλαινα του ομώνυμου μυθιστορήματος όχι μόνο ζει και βασιλεύει, αλλά με τον τρόπο της βοηθά στο να ρυθμίζεται το ισοζύγιο του διοξειδίου του άνθρακα που εκλύεται στην ατμόσφαιρα από την ανθρωπογενή δραστηριότητα. Στην παγωμένη άβυσσο του Νότιου Ωκεανού, δύο χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, μία από τις φονικότερες μάχες της φύσης κορυφώνεται.
Το μεγαλύτερο γνωστό ασπόνδυλο στον κόσμο, το κολοσσιαίο καλαμάρι που φθάνει σε μήκος τα 14 μέτρα, μάχεται λυσσαλέα μ΄ έναν φυσητήρα, το μεγαλύτερο οδοντοφόρο ζώο στον πλανήτη μας. Ο εχθρός του καλαμαριού έχει μήκος 20 μέτρα, με μεγάλο κεφάλι και χρώμα προς το σταχτίλευκό, θυμίζοντας έντονα εκείνη τη θεόρατη και «μοχθηρή» φάλαινα που μάταια πάσχιζε να εξοντώσει ο αμετανόητος καπετάνιος Αχαάβ.... Σωστά μαντέψατε! Είναι ο Μόμπι Ντικ που όχι μόνο επέζησε αλλά και επέστρεψε δριμύτερος σε νέες περιπέτειες αναλαμβάνοντας αυτή τη φορά να σώσει, στον βαθμό που μπορεί, τον κόσμο από την υπερσυσσώρευση του διοξειδίου του άνθρακα! Ομως για να το καταφέρει αυτό, πρέπει πρώτα να σκοτώσει το κολοσσιαίο καλαμάρι και ο Μόμπι Ντικ είναι το μόνο θηλαστικό που μπορεί να το πετύχει. Κι αυτό γιατί οι φυσητήρες που περιδιαβαίνουν τον Νότιο Ειρηνικό έχουν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα απέναντι στο κολοσσιαίο καλαμάρι. Στα παγωμένα νερά της Ανταρκτικής, το καλαμάρι κινείται με νωθρότητα και προτιμά να στήνει καρτέρι στα θύματά του παρά να τα κυνηγά. Ετσι, μόλις ο φυσητήρας το αντικρύσει και του επιτεθεί, δεν δυσκολεύεται να το θέσει εκτός μάχης. Ο όγκος του φυσητήρα είναι μεγάλος. Μπορεί να φθάσει τους 45 τόνους και να καταδυθεί σε βάθος 3.000 μέτρων παίρνοντας μονάχα μία ανάσα. Σε τέτοιο βάθος, μπορεί να παραμείνει μία- μιάμιση ώρα, οπότε έχει όλο το χρονικό περιθώριο να κατατροπώσει το τεράστιο καλαμάρι. Την ίδια τύχη έχει και το γιγάντιο καλαμάρι που μπορεί να φθάσει τα 13 μέτρα μήκος (το θηλυκό) και τα 10 μέτρα μήκος (το αρσενικό).
Η ικανότητα, λοιπόν, του Μόμπι Ντικ να κυνηγά τόσο μεγάλα θηράματα σε τόσο μεγάλα βάθη κίνησε το ενδιαφέρον μιας ομάδας ειδικών του Πανεπιστημίου Flinders της Αδελαΐδας στη Νότια Αυστραλία, οι οποίοι διαπίστωσαν ότι τα μεγάλα θηλαστικά μπορούν με έναν παράδοξο τρόπο να συμβάλουν στην εξισορρόπηση των ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Και ας δούμε πώς. Το μεγαλύτερο μέρος της θαλάσσιας ζωής ευδοκιμεί στα πρώτα 200 μέτρα βάθος. Ως εκεί βρίσκεται η λεγόμενη εύφωτη ζώνη όπου οι ακτίνες του ήλιου επιτρέπουν στο φυτοπλαγκτόν να φωτοσυνθέσει απορροφώντας με τον τρόπο αυτό διοξείδιο του άνθρακα. Το φυτοπλαγκτόν αποτελείται από μικροσκοπικούς ζωικούς μονοκύτταρους οργανισμούς με τους οποίους τρέφονται τα ψάρια.
Ζουν στον Νότιο Ειρηνικό. Οι φυσητήρες, που ζουν στο Νότιο Ειρηνικό και ανέρχονται σε περίπου 12.000, καταναλώνουν συνολικά 2 εκατομμύρια τόνους τροφής μεταξύ των οποίων και 60 τόνους σιδήρου. Αφού φάνε την τροφή τους, όπως τα καλαμάρια, σε μεγάλα βάθη, στη συνέχεια αναδύονται φθάνοντας στην εύφωτη ζώνη. Καθώς αποβάλλουν τα περιττώματά τους, περίπου 36 τόνοι σιδήρου που περιέχονται σ΄ αυτά μετατρέπονται σε λίπασμα για το φυτοπλαγκτόν που αναπτύσσεται απορροφώντας διοξείδιο του άνθρακα. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των αυστραλών επιστημόνων, απ΄ όλο το διοξείδιο του άνθρακα που απορροφάται από το φυτοπλαγκτόν ένα ποσοστό από 20% μέχρι 40% καταλήγει στον πυθμένα υπό διάφορες μορφές. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι εξαιτίας της δραστηριότητας των φαλαινών, περίπου 40.000 τόνοι κάθε χρόνο απορροφώνται στον ωκεανό ενώ οι ίδιοι οι φυσητήρες απελευθερώνουν περί τους 160.000 τόνους διοξειδίου μέσω της αναπνοής τους.
Ο μεγάλος πρωταγωνιστής Ο Μόμπι Ντικ δεν πρωταγωνίστησε τυχαία στο μυθιστόρημα του Χέρμαν Μέλβιλ που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1851 στη Βρετανία και τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου στην Αμερική. Κατά μία εκδοχή, η ιδέα για την ιστορία του Μόμπι Ντικ ξεκίνησε κάπου στον Ειρηνικό, όταν προς τα τέλη του 18ου αιώνα ένα αγγλικό πλοίο που είχε υποστεί ζημιές από τη θαλασσοταραχή επισκευαζόταν εν πλω.
Ο θόρυβος που έκαναν οι ναύτες από τα μεταλλικά εργαλεία φαίνεται πως αποσυντόνισε ή τρέλανε έναν φυσητήρα που βρισκόταν εκεί γύρω κι επιτέθηκε εναντίον του πλοίου σκορπίζοντας τον πανικό στο πλήρωμα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Γράψτε την άποψή σας!

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...